d-vit-eksikligi

D vitamini, vücudunuzdaki çeşitli sistemler üzerinde güçlü etkileri olan son derece önemli bir vitamindir. Diğer vitaminlerin aksine D vitamini hormon gibi çalışır. Önerilen günlük D vitamini alım miktarı genellikle 400-800 IU civarındadır, ancak birçok uzman bundan daha fazlasını almanız gerektiğini söylüyor (1). D vitamini eksikliği çok yaygındır. Dünya genelinde yaklaşık 1 milyar insanın kanlarındaki D vitamini düzeylerinin düşük olduğu tahmin edilmektedir. Peki vücudumuzda D vitaminin eksik olduğunu nasıl anlarız? Yaşam kaliteniz üzerinde önemli olumsuz etkilere sahip olmasına rağmen D vitamini eksikliğini kolayca anlamak pek mümkün olmayabilir. D vitamini eksikliği belirtileri nelerdir sorusunun yanıtını sizler için derledik.

D Vitamini Eksikliği Belirtileri

Sık Sık Hasta Olmak Veya Enfeksiyon Kapmak

hasta-bir-kadin

D vitamini eksikliğinde ne olur sorusu sıklıkla sorulmaktadır. D vitamininin en önemli rollerinden biri, bağışıklık sisteminizi güçlü tutmaktır. Hastalığa neden olan virüs ve bakterilerle savaşabilmek için D vitamini takviyesi kullanabilirsiniz. D vitamini doğrudan enfeksiyonla savaşmaktan sorumlu olan hücrelerle etkileşime girer. Eğer sıklıkla hastalanıyorsanız -özellikle de soğuk algınlığı veya gribe sık yakalanıyorsanız- D vitamini seviyenizin düşük olması bunun bir nedeni olabilir. Gerçekleştirilen bazı çalışmalar, D vitamini takviyelerinin günde 4,000 IU doza kadar alınmasının solunum yolu enfeksiyonu riskini azaltabileceğini göstermiştir (2).

Yorgunluk ve Tükenmişlik Hissi

Yorgun hissetmek için birçok neden vardır ve D vitamini eksikliği bunlardan biri olabilir. Ne yazık ki çoğu zaman D vitamini eksikliği potansiyel bir neden olarak göz ardı edilir. Bir çalışmada, kronik gündüz yorgunluğu ve baş ağrısı şikayeti olan bir kadının D vitamini kan seviyesinin sadece 5,9 ng/ml olduğu bulunmuştur. Bu, 20 ng/ml’nin altındaki bireylerde D vitamini eksikliği olduğu düşünüldüğünde, son derece düşük bir seviyedir. Aynı kadın D vitamini takviyesi aldığında, seviyesi 39 ng/ml’ye yükselmiş ve semptomları düzelmiştir. Bununla birlikte, aşırı derecede düşük olmayan D vitamini bile enerji seviyenizi olumsuz yönde etkileyebilir (3).

Kemik ve Sırt Ağrısı

D vitamini, kemik sağlığının korunmasına bir çok şekilde yardımcı olur. Birincisi, D vitamini vücudunuzun kalsiyum emilimini artırır. Kemik ağrısı ve bel ağrısı, kanda yetersiz D vitamini seviyeleri olduğuna işaret edebilir. Büyük gözlemsel çalışmalar D vitamini eksikliği ve kronik bel ağrısı arasında bir ilişki bulmuştur. Bir çalışmada, 9.000’den fazla yaşlı kadında D vitamini düzeyleri ve sırt ağrısı arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmacılar, D vitamini eksikliği olanların günlük aktivitelerini kısıtlayan şiddetli sırt ağrısı da dahil olmak üzere çeşitli sırt ağrılarına sahip olma olasılığının daha yüksek olduğunu bulmuşlardır (4).

Depresyon

Depresif bir duygudurum da D vitamini eksikliğinin bir belirtisi olabilir. Yapılan inceleme çalışmalarında, araştırmacılar özellikle yaşlı erişkinlerde D vitamini eksikliği ile depresyon arasında bir ilişki saptanmıştır. Yapılan başka bir analizde, gözlemsel çalışmaların % 65’i D vitamini eksikliği ve depresyon arasında bir ilişki bulmuştur. Sonuç olarak yapılan çalışmalar doğrultusunda depresyonun, düşük D vitamini düzeyleri ile ilişkili olduğu ve D vitamini takviyesi kullanımının duygudurumu iyileştirdiğini bulunmuştur (5).

Yaraların Geç İyileşmesi

yara-iyilesme-sureci

Cerrahi bir durum ya da yaralanma sonrası yaraların yavaş iyileşmesi, D vitamini seviyelerinizin çok düşük olduğuna işaret edebilir. Bir test tüpü çalışmasının sonuçları, D vitamininin yaraların iyileşme sürecinin bir parçası olarak, yeni bir cilt oluşturmak için çok önemli olan bileşiklerin üretimini artırdığını göstermektedir. Dental cerrahisi olan kişiler üzerinde yapılan bir çalışma, D vitamini eksikliği ile iyileşmenin belirli yönlerinin tehlikeye düştüğünü bulmuştur. Oluşan iltihabın kontrol edilmesinde ve enfeksiyonla savaşmada D vitamininin rolünün uygun iyileşme için önemli olduğu da ileri sürülmüştür. Sonuç olarak yetersiz D vitamini seviyeleri cerrahi, yaralanma veya enfeksiyon sonrası yaraların zor ve geç iyileşmesine neden olabilir (6).

Kemik Erimesi

D vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar düşünüldüğünde akla gelen bir diğer rahatsızlık kemik erimesidir. D vitamini kalsiyum emilimi ve dolayısıyla kemik metabolizmasında çok önemli bir rol oynar. Kemik erimesi tanısı konan birçok yaşlı insan daha fazla kalsiyum almaları gerektiğine inanmaktadır. Bununla birlikte, kemik erimesinin neden D vitamini eksikliği de olabilir. Araştırmacılar tarafından menopoz veya postmenopozda 1100’den fazla orta yaşlı kadın üzerinde yapılan geniş gözlemsel bir çalışmada, düşük D vitamini düzeyleri ile düşük kemik mineral yoğunluğu arasında güçlü bir bağlantı bulmuşlardır. Uygun D vitamini alımı ve optimal seviyedeki kan seviyelerini korumak, kemik kütlesinin korunması ve kırık riskini azaltmak için iyi bir strateji olabilir (7).

Saç Dökülmesi

Saç dökülmesi sıklıkla strese bağlanır ve stres, saç dökülmesinin kesinlikle yaygın bir nedendir. Bununla birlikte saç dökülmesi daha ciddi boyutlara ulaştığında bu bir hastalık veya besin eksikliğinin sonucu olabilir. Kadınlarda saç dökülmesi – bu konuda bugüne kadar çok az araştırma olmasına rağmen – düşük D vitamini düzeyleri ile ilişkilendirilmiştir (8).

Alopesi areata, baş ve vücudun diğer kısımlarından ciddi saç dökülmesiyle karakterize otoimmün bir hastalıktır. Çocuklarda D vitamini eksikliği nedeniyle yumuşak kemiklere neden olan bir hastalık olan raşitizm ile ilişkilidir. Düşük D vitamini seviyeleri alopesi areata ile bağlantılıdır ve hastalığın gelişimi için bir risk faktörü olabilir. Kısaca saç dökülmesi, dişi tipi saç dökülmesinde veya otoimmün bir durum olan alopesi areata’da D vitamini eksikliğinin bir belirtisi olabilir (9).

Kas Ağrısı

Kas ağrısının nedenlerini saptamak genellikle zordur. Çocuklarda ve erişkinlerde D vitamini eksikliğinin kas ağrısının potansiyel bir nedeni olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. D vitamini reseptörü, ağrıyı hisseden ve nosiseptörler olarak adlandırılan sinir hücrelerinde bulunur. Sıçanlarda yapılan bir çalışmada, kaslardaki nosiseptörlerin uyarılmasından kaynaklanan bir eksikliğin ağrıya ve duyarlılığa yol açtığı gösterilmiştir. Bazı çalışmalar da, yüksek doz D vitamini takviyeleri almanın D vitamini eksikliği olan kişilerde çeşitli ağrı türlerini azaltabildiğini göstermiştir (10).

D Vitamini Eksikliği Nasıl Giderilir?

D vitamini eksikliğinizin olabileceğini düşünüyorsanız, doktorunuzla konuşmanız ve kan seviyenizi ölçtürmeniz önemlidir. Genel olarak, D vitamini eksikliği nasıl giderilir sorusunun yanıtı basittir. Güneşe maruz kalma oranınızı artırabilir, yağlı balık veya süt ürünleri gibi daha fazla D vitamini içeren besinleri yiyebilir ya da D vitamini ilaçları ve D vitamini takviyesi kullanabilirsiniz. Ayrıca fazla kilolardan kaçınmak ve düzenli bir uyku da D vitamini eksikliğini tedavisinde olukça etkilidir. Kesinlikle ihmal etmemeniz gereken, D vitamini içeren besinler ise şunlardır (11):

  • Süt
  • Ayran
  • Kefir
  • Peynir
  • Yoğurt
  • Ton balığı
  • Karaciğer
  • Somon
  • Yumurta sarısı
  • Maydanoz
  • Mantar
  • Balık yağı
  • Yulaf

Son olarak düzenli bir şekilde D vitamini düzeylerinizi kontrol ettirmeyi unutmayın.

YORUM YAZ:

Yorum bırak!
Lütfen adınızı giriniz