Arıların yalnızca bal ürettiklerini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bir arı ürünü olan propolis son yıllarda oldukça popüler durumda. Peki bunun sebebi nedir?
Propolis Nedir?
Aslında propolis son yıllarda epey popüler oldu yani siz de bu arı ürününü duymuş olabilirsiniz. Arı kovanlarında bulunan ve yapışkan bir katman olan polen propolis, arılar tarafından; yaprak dökmeyen ve yıl boyu yeşil kalan bitkilerden, ağaç tomurcuklarından toplanan özsularından ve arı salyalarından oluşan bir karışım. Üstelik bu karışım yüzyıllardır birçok medeniyet tarafından da kullanılmış.
Eski Yunan uygarlıkları medikal amaçla, apseleri iyileştirmek için; Mısırlılar mumyalama işlemlerinde; Asurlular ise iltihapları iyileştirmek için propolisten yardım almış. Propolis faydaları ile eski medeniyetlerden günümüze uzun bir geçmişe sahip.
Genellikle koyu kahve ve yeşilimsi bir renge sahip olan propolis bal benzeri bir ürün. Renginin değişkenliğini ise üretici olan arının bulunduğu coğrafyadan kaynaklanıyor. Ancak propolis için burada araştırmacıların söyleyecekleri biraz zorlaşıyor çünkü propolisin kimyasal özellikleri üretildiği bitki özlerine göre farklılaşabiliyor (1).
Propolis Faydaları Nelerdir?
Yine de genel geçer birçok propolis faydasından bahsedebiliyoruz. Arılar bu katmanı kovanlarının anti bakteriyel kalabilmesi için kullanırken günümüzde propolisin sahip olduğu antioksidan kaynağı olan polifenoller sayesinde biz de bu ürünü yaygın bir şekilde kullanabiliyoruz.
Bağışıklık güçlendirici propolis içerisinde, yoğun olarak bulunan polifenollerden biri flavonoidlerdir. Flavonoidler bitkilerin kendilerini hastalıklardan korumak için ürettikleri bileşenlerdir. Antioksidan özelliği olan birçok yiyecekte bulunurlar bunların başında yeşil sebzeler, meyveler ve yeşil çay gelir.
Araştırmalar, propolisin anti-bakteriyel, anti-virütik, mantar oluşumuna karşı ve anti-inflamatuar özelliklerinin olduğunu gösteriyor. Ancak günümüzde hâlâ bu arı ürününün nasıl bu şekilde çalışabildiğini açıklayabilen yeterli miktarda çalışma bulunmuyor.
Aşağıda ise propolisin faydaları açısından önemli 3 başlığı sizinle paylaşıyoruz:
1. Yaralar
Propolis, mantar oluşumunu engelleyen pinocembrin adında bir flavonoide sahiptir. Bu, anti-inflamatuar ve anti-mikrobik özellik yaraların iyileşmesine yardımcı olabilir. Bir çalışmada, yanık yaralarına sahip olan kişilerde propolis sayesinde yeni sağlıklı hücre oluşumunun hızlandığı ve yaranın daha çabuk iyileştiği görülmüştür.
2. Uçuk ve Genital Herpes
Bir çalışmada, günde üç kere uçuklu bölgeye topikal bir şekilde propolis uygulamanın, yarayı hiç tedavi yöntemi kullanmamaya göre çok daha hızlı iyileştirdiği görülmüştür. Araştırmacılar propolis kreminin sadece herpes virüsü oranını düşürmeyi sağlamadığını, vücudu daha sonra olacak olan uçuklara karşı koruduğunu da gözlemlemiştir.
3. Kanser
Bir araştırmaya göre aşağıda sizinle propolisin sahip olabileceği 3 kanser karşıtı etkiyi paylaşıyoruz:
- Kanserli hücrelerin çoğalmasını engelleme
- Kanser olma eğilimi olan hücrelerin sayısını azaltma
- Kanserli hücrelerin birbiri ile etkileşimini engelleme
Başka bir çalışmada ise, göğüs kanserinin tedavisi sırasında Çin propolisinin anti tümör etksinin kanserli hücreler üzerinde yardımcı bir terapi yöntemi olduğu görüyoruz.
Alerjiniz Varsa Dikkat Etmelisiniz
Her ne kadar propolis riskli görünmüyor olsa da arı ya da bala alerjisi olan kişilerin propolis tüketirken miktarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Propolis bazı zamanlarda elerjen etki gösterebilmektedir. Bu durum ile en çok karşılaşan kişiler bal üreticileridir. Arı kovanları ile sık çalışma altında olan bu kişilerde egzama benzeri cilt problemleri görülebilmektedir.
Propolis Nasıl Kullanılır?
Propolis kullanımı günümüzde yaygınlaşmaya başlamış durumda. Çeşitli bitkiler ve baharatlar ile çayları tatlandırmak için kullanılabilmektedir. Propolis ekstratı güzel bir aroma sağlayarak sıcak bitki çaylarınızı daha keyifli içmenize yardımcı olur.
Medikal kullanımı geleneksel tıpta bulunur. Suda çözünür propolis damla ürünleri de mevcuttur.
Propolis Nerede Satılır?
Marketlerde ve eczanelerde suda çözünür 29propolis damla ve propolis tablet bulabilirsiniz. Ayrıca natural propolis ürünleri bal ve benzeri karışımlar halinde içecekler ile tüketilecek şekilde tekli paketler halinde de satılmaktadır.