k-vitamini-eksikligi

Yazı İçeriği ve Başlıkları

  1. K Vitamini Nedir?
  2. K Vitamini Eksikliği Belirtileri
  3. K vitamini Eksikliğinin Teşhis Edilmesi
  4. K Vitamini Eksikliği Tedavisi
  5. K Vitamini Eksikliği Nasıl Önlenir?

K Vitamini Nedir?

K vitaminin K1 ve K2 vitamini olmak üzere iki ana çeşidi vardı. K 1 vitamini (filokinon) özellikle ıspanak ve lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler bitkilerden gelir. K 2 vitamini (menakinon) ise doğal olarak bağırsak sisteminde oluşur ve K1 vitaminine benzer şekilde çalışır. K vitamini kan pıhtılaşması olarak bilinen koagülasyonda önemli bir rol oynar. Pıhtılaşma, hem vücut içinde hem de vücut yüzeyinde aşırı kanamanın önlenmesine yardımcı olan bir süreçtir. Pıhtılaşma sürecinde işe yarayacak proteinleri üretmek için vücudunuzun K vitaminine ihtiyacı vardır. K vitamini eksikliği yaşıyorsanız, vücudunuz bu proteinlerden yeterince yok. K vitamini eksikliğinin en net belirtisi işareti çok fazla kanamadır. Bilim adamları ayrıca K vitamininin kemiklerin büyümesine ve sağlıklı kalmasına yardımcı olduğuna inanır, ancak bu ilişki ile ilgili çalışmalar halen devam etmektedir.

K vitamini eksikliği, erişkinlerde oldukça nadirdir, çünkü yediğimiz yiyeceklerin çoğu yeterli miktarda K1 vitamini içerirken vücut K2 vitaminini kendi başına üretir. Bu rağmen, bazı şartlar ve bazı ilaçlar K vitamini emilimini ve K vitamini oluşumunu engelleyerek K vitamini eksikliği yaşamayı mümkğn hale getirir. Yetişkinlere kıyasla bebeklerde K vitamini eksikliği çok daha yaygındır.

K Vitamini Eksikliği Belirtileri

pihtilasma

K vitamini eksikliği hangi hastalıklara yol açar ya da K vitamini eksikliğinde ne olur gibi sorular sıklıkla sorulmaktadır. K vitamini eksikliğinin ana belirtisi aşırı kan kaybıdır. Kanamanın, kesilmiş ya da yaralanmış alan dışındaki yerlerde de meydana gelebileceğini unutmayın. Kanama aşağıda belirtilen durumlardan biri şeklinde de olabilir:

  • Kolayca morarma
  • Tırnakların altında küçük kan pıhtıları
  • Vücudun içindeki alanları tutan mukoza zarında kanamalar
  • Koyu siyah (neredeyse katran gibi) görünen ve kısmen kan içeren dışkı

Doktorlar bebeklerde aşağıdaki durumlarla ilişkini olarak K vitamini eksikliğini gözlemleyebilir:

  • Göbek kordonu çıkarılan bölgede kanama
  • Ciltte, burunda, mide bağırsak sisteminde veya diğer alanlarda kanama
  • Bebek sünnet edilmişse peniste kanama
  • Son derece tehlikeli ve hayatı tehdit eden beyinde ani kanama

K vitamini Eksikliğinin Teşhis Edilmesi

protrombin-testi

İlk olarak doktorunuzun K vitamini eksikliği yaşama riskiniz olup olmadığını anlamak için tıbbi geçmişinizi bilmesi gerekir. Risk altındaki kişiler genellikle şunlardır:

  • Antikoagülan kullananlar
  • Antibiyotik kullananlar
  • Yağ emiliminin sorun olduğu bir duruma sahip olanlar

Muhtemelen doktorunuz, K vitamini eksikliğinin belirtilerinize neden olup olmadığını görmek için protrombin zamanı (PT) testi olarak adlandırılan pıhtılaşma testini gerçekleştirecektir. Bu, kanınızın pıhtılaşmasının ne kadar sürdüğünü ölçen bir kan testidir.

Bir hemşire, laboratuvar teknisyeni veya kan almayı bilen bir sağlık uzmanı, küçük bir iğne kullanarak  örnek alacak ve sonrasında nasıl tepki verdiklerini görmek için numuneye bazı kimyasallar ekleyecektir. Kanın pıhtılaşması genellikle 11 ila 13.5 saniye sürer. Kanın pıhtılaşması daha uzun bir zamanda gerçekleşirse, doktorunuz K vitamini eksikliğiniz olduğunu belirleyebilir.

Laboratuvar ayrıca sonuçlara uluslararası normalleştirilmiş oranı (INR) ölçerek farklı bir şekilde de bakabilir. INR dünya çapında farklı laboratuvarların sonuçlarını karşılaştıran bir ölçeğe dayanmaktadır. Normal bir INR yaklaşık 0,9 ila 1,1’dir. Kan sulandırıcı alan biri için, INR yaklaşık 2 ila 3,5 arasında olabilir. Doktorunuz, K vitamini eksikliği teşhisi koyarken sayının çok yüksek olup olmadığını görmek isteyecektir.

K Vitamini Eksikliği Tedavisi

k-vitamini-asisi

K vitamini tedavisinde, K1 vitamini olan phytonadione ilaçları kullanılır. Çoğu zaman doktorlar bunu ağızdan alınan ilaçlar olarak reçeteye yazarlar. K vitamini ilaç formunda ve K vitamini tablet formunda bulunmasının yanı sıra K vitamini ampul olarak da reçete edilebilir. Bir doktor veya hemşire, aynı zamanda bunu damar veya kasın tersine deri altına enjekte edebilir. Yetişkinler için uygun dozaj 1 ila 25 miligram (mg) arasında değişir.

Doktorlar antikoagülan kullanan bir kişi için daha küçük bir phytonadione dozunu reçete edecektir. Tipik olarak bu dozaj yaklaşık 1 ila 10 mg’dır. Bu, vücudun K vitamini üretimine müdahale eden antikoagülanlardan kaynaklanan bir komplikasyondan kaçınmak içindir.

Bebeklerde K vitamini eksikliği görülme ihtimali vardır. Bu doğrultuda Amerikan Pediatri Akademisi, yenidoğan bebeklere doğum sonrası 0,5 ila 1 mg K1 vitamini verilmesini önermektedir. Anne antikoagülan veya anti-nöbet ilaçları alıyorsa daha yüksek doz gerekebilir.

K vitamini eksikliği yetişkinlerde tedavi edilmediği takdirde aşırı kanamaya neden olabilir ve tehlikeli hale gelebilir. Ancak hemen hemen tüm durumlarda K vitamini eksikliği tedavi edilebilir. Bebeklerde de K vitamini eksikliği tedavi edildiğinde bir problem görülmez. Ancak intrakraniyal kanama olarak bilinen kanama çok uzun sürerse veya tedavi edilmezse, beyin hasarı veya ölümü meydana gelebilir.

K Vitamini Eksikliği Nasıl Önlenir?

k-vitamini-iceren-besinler

Beslenme uzmanları erkekler için günde ortalama 120 mg ve kadınlar için ortalama 90 mg K vitamininin yeterli olduğunu düşünüyorlar. Peki K vitamini hangi besinlerde bulunur? Diğer bir deyişle K vitamini içeren besinler nelerdir? Yeşil yapraklı sebzeler de dahil olmak üzere bazı yiyecekler K vitamini açısından son derece iyidir ve size tek bir porsiyonda ihtiyacınız olan miktarı sağlar. Bunun dışında eksiklik olan kişiler kanın pıhtılaşması ve kemik sağlığı üzerinde olumlu etkileri olan K vitamini takviyesi de kullanabilir. Fakat özellikle yağ malabsorbsiyonu ile ilgili durumları olan insanlar, K vitamini takviyesi almak ve K vitamini seviyelerini takip etmek konusunda doktorlarına danışmalıdırlar. Aynı durum antikoagülan alan insanlar için de geçerlidir.

YORUM YAZ:

Yorum bırak!
Lütfen adınızı giriniz