Vücudunuzun hormonları genellikle inişli çıkışlıdır. Hormonlar en iyi şekilde dengelendiklerinde, vücudunuz olması gerektiği gibi çalışır. Ancak hormonların dengesinde bir sorun olduğunda, problem yaşamaya başlayabilirsiniz.
Östrojen Nedir?
Östrojen kadınlık hormonu olarak da bilinir. Testosteron ise erkeklik hormonu olarak bilinir. Her hormon belirli bir cinsiyetle tanımlansa da, bu hormonlar hem kadınlarda hem de erkeklerde belirli miktarlarda bulunur. Ortalama olarak, kadınlar daha yüksek östrojen seviyelerine sahiptir ve erkeklerde ise daha fazla testosteron vardır. Kadınlarda östrojen hormonu cinsel gelişimin başlamasına yardımcı olur. Progesteron olarak bilinen başka bir kadın cinsiyet hormonuyla birlikte, aynı zamanda bir kadının adet döngüsünü de düzenler ve tüm üreme sistemini etkiler. Menopoz öncesi kadınlarda östrojen ve progesteron seviyeleri adet döngüsünün bir aşamasından diğerine değişiklik göstermektedir. Ayrıca erkeklerde de östrojen hormonu cinsel fonksiyonda önemli bir rol oynar. Özetlemek gerekirse östrojen, kadınların sahip olduğu iki ana cinsellik hormonundan biridir. Diğeri ise progesterondur. Östrojen kadınların fiziksel özelliklerinden ve üremeden sorumludur. Erkeklerde de östrojen vardır, ancak daha az seviyelerde seyretmektedir (1).
Östrojen Ne İşe Yarar?
Östrojen, kadınlarda fiziksel değişikliklerin gerçekleşmesine yardımcı olur. Bu sürece ergenlik adı verilmektedir. Bu değişiklikler şunları içerir:
- Göğüslerin büyümesi
- Kasık ve koltuk altı kıllarının büyümesi
- Adet döngüsünün başlangıcı
Östrojen adet döngüsü kontrolüne yardımcı olur ve çocuk sahibi olmak için oldukça önemlidir. Östrojen başka fonksiyonlara da sahiptir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Kolesterolü kontrol altında tutar
- Hem kadınlar hem de erkekler için kemik sağlığını korur
- Beyninizi (ruh hali dahil), kemikleri, kalbi, cildi ve diğer dokuları etkiler
Östrojen seviyelerinizin düşük olduğunu düşünüyorsanız doğal beslenme ile östrojen seviyelerinizi arttırmak için “Östrojen Arttırıcı Yiyecekler Nelerdir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
Östrojen bahsedildiği üzere bir kadının üreme işlevi ve döngüsü için çok önemlidir. Östrojen hormonu hamilelik ve diğer süreçlerde kadınlarda vücudun aşağıdaki alanlarını etkiler:
- Yumurtalıklar: Östrojen bir yumurta folikülünün büyümesini uyarmaya yardımcı olur.
- Vajina: Vajinanın yetişkin büyüklüğüne, vajinal duvarın kalınlaşmasına ve bakteriyel enfeksiyonları azaltan vajinal asiditenin artmasına neden olur.
- Fallop tüpleri: Fallop tüplerinde kalın, kaslı bir duvarın büyümesinden, yumurta ve sperm hücrelerini taşıyan kasılmalardan östrojen sorumludur.
- Uterus: Östrojen uterusu çevreleyen mukoza zarı geliştirir ve korur. Kan akışını, protein içeriğini ve enzim aktivitesini arttırmanın yanı sıra endometriyumun boyutunu da arttırır. Östrojen ayrıca rahimdeki kasların gelişmesini ve büzülmesini sağlar. Kasılmalar bir bebeğin ve plasentanın doğumunda yardımcı olur ve ayrıca menstrüasyon sırasında rahim duvarının ölü dokudan kurtulmasına yardımcı olur.
- Serviks: Östrojenin uterus mukoz salgılarının akışını ve kalınlığını düzenlediği düşünülmektedir. Bu, bir sperm hücresinin bir yumurtaya hareketini arttırır ve döllenmesini sağlar.
- Meme bezleri: Östrojen memedeki diğer hormonlarla benzersiz ilişkiler kurar. Ergenlik sırasında memelerin büyümesinden, meme uçlarının pigmentasyonundan ve sonunda bebek emziremediğinde süt akışını durdurmaktan sorumludurlar.
Erkek ve kadın bedenleri arasındaki farklılıklardan östrojen sorumludur. Örneğin, kadın vücudunda östrojen kemikleri küçültür ve kısaltır, pelvisi genişletir ve omuzları daraltır. Kalça ve uyluk bölgelerinin etrafındaki yağ depolanmasını arttırır, bu da vücudun daha kıvrımlı ve şekilli olması anlamına gelir. Östrojen hormonu ergenlik döneminde kadınların büyümesini yavaşlatmaya yardımcı olur ve insüline duyarlılığı arttırır. İnsülin, bir kişinin geliştirebileceği yağsız kas miktarını ve vücut yağ oranını etkiler (2). Ayrıca saçları daha kalıcı hale getirirken vücut kıllarının daha ince ve daha az belirgin hale gelmesini sağlar. Östrojenler, yağlı maddeler üreten ciltteki bezlerin aktivitesini baskılar. Bu, kadınlarda sivilce olasılığını azaltır. Östrojenin üzerinde etkisi bulunan diğer alanlar şunlardır:
- Beyin: Vücut ısısını korumaya yardımcı olabilir, beynin cinsel gelişim ile bağlantılı kısmını düzenleyebilir ve beynin “kendini iyi hisset” kimyasallarının etkilerini artırabilir.
- Cilt: Östrojenler, cildin kalınlığını ve kalitesini etkiler, ayrıca yaşlanmayı önleyen kolajen içeriğini iyileştirir.
- Kemikler: Östrojen kemik gücünü korumaya ve kemik kaybını önlemeye yardımcı olur.
- Karaciğervekalp: Hormon, karaciğerdeki kolesterol üretimini düzenleyerek kalbin ve arterlerin korunmasına yardımcı olur.
