Östrojen hormonu kadınlık hormonu olarak bilinir, genel sağlığın işleyişi kadın vücudunun gelişimi açısından oldukça önemlidir. Östrojen hormonu fazlalığı gibi östrojen hormonu eksikliği de vücut açısından dikkate alınması gereken bir durumdur.
Erkeklerin de sahip olduğu ancak kadınlara göre çok az üretebildikleri bu hormon, medikal çözümlerin yanısıra doğal beslenme yolu ile de arttırılabilir.
Sizlerle bugün östrojen eksikliği durumlarına ve östrojen arttırıcı yiyeceklere bakmak istiyoruz.
Östrojen Nedir?
Östrojen hormonu kadın vücudunun yoğun olarak yumurtalıklarında ürettiği, sağlık açısından ve cinsel gelişim açısından önemli olan bir hormondur. Östron (E1), östradiol (E2), östriol (E3) ve östetrol (E4) adı verilen çeşitleri bulunmaktadır. Bu östrojen hormonları farklı yaş aralıklarında ve dönemlerde kadınlarda daha fazla ya da az görülebilir. Örneğin östradiol vücutta bulunan en güçlü östrojendir ve menopoza kadar her zaman vücuttu bulunur ancak menopoz sonrası vücutta kalan tek östrojen östrondur.
Progestron hormonu östrojen ile karıştırılır ancak başka bir kadınlık hormonudur. Progestron hormonu vücudun hamileliğe hazırlanmasına ve rahmin iç yapısının yumurtayı tutacak şekilde gelişmesine yardımcı olur.
Östrojen hormonu vücutta ergenlik ile beraber aktif hale gelir. Adet döngüsü de denilen regl ya da menstrual döngünün başlamasını, rahmin büyümesini, göğüs ve bedenin şekillenmesini sağlar.
Bu hormonun zıttı olarak testosteron hormonunu gösterebiliriz. Testosteron hormonu da erkeklik hormonu olarak geçer ve ergenlikten itibaren erkekteki cinsiyete bağlı vücut değişimine destek olurken, metabolizma ve genel sağlık açısından da vücuda yardımcıdır.
Östrojen hormonu kadınlarda kolesterol ve kemik dokuları açısından da önemlidir. Vücudun insülin hassasiyeti, glikoz metabolizması ve kilosu, östrojen hormonunun rol aldığı süreçlerin diğerleridir.
Östrojen hormonlarından östradiolun azaldığı ve regl döngüsünün sonlandığı menopoz dönemi hakkında bilgi almak için “Kadınlarda Görülen Menopoz Nedir, Belirtileri Nelerdir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
Östrojen Arttırıcı Besinler Nelerdir?
Aşağıda östrojen seviyelerinizi arttırabilecek yiyecekleri sıralıyoruz:
1. Keten Tohumu
Keten tohumu östrojen miktarı en yüksek tohumlardan biridir ve fitoöstrojen içerir. Kolesterol seviyelerinin azaltılmasında vücuda yardımcı olabilir, diyet lifi ve omega-3 yağ asitleri açısından önemli bir kaynaktır.
2. Soya
Soya, isoflavoneller içerir ve bu besinler kadınlarda östrojen seviyelerinin artışına yardımcı olabilir. Soya birçok şekilde karşımıza çıkan bir yiyecektir, fasulye, yoğurt, tofu ya da süt olarak tüketebilirsiniz. Soya sütü alıp kendiniz evde soya yoğurdu da yapabilirsiniz.
3. Meyveler
Bütün meyveler östrojen bakımından zengin olmasa da şeftali ve çilek sadece lezzetli ve sağlıklı meyveler değil ayrıca fitoöstrojen açısından da zengin meyvelerdir. Çilek, obezite riskini azaltması ile de bilinir ve sağlıklı cilt ve saçların oluşumuna destek olabilir.
4. Kuruyemişler
Ara öğünlerin en keyifli yiyeceklerinden olan kuruyemişler östrojen açısından önemli yiyeceklerdir. İster kavrulmuş ister çiğ olarak tüketebileceğiniz bu yiyecekleri çok fazla tüketmemenizi ama beslenmenize mutlaka eklemenizi öneririz. Antep fıstığı, yer fıstığı ve ceviz östrojen açısından zengindir. Yemişleri yoğurdunuza, yemeklerinize ve tatlılarınıza da katmayı denemelisiniz. Ek olarak kuruyemişlerin sağlıklı yağlar açısından da çok zengin olduğunu belirtmeliyiz. Kuruyemişlerin bazıları protein oranları ile de dikkat çeker. Bunlar kabak çekirdeği, badem ve yer fıstığıdır.
5. Kuru Meyveler
Meyveleri kurutunca besinleri azalmıyor… Bu sebeple de ara öğünlerinize ekleyebileceğiniz östrojen hormonunuzu destekleyecek diğer yiyecekler kuru meyvelerdir. Hurma, kayısı ve erik kuru yemesi keyifli, en çok sevilen kuru meyveler arasındadır.
6. Kırmızı Şarap
Alkol kullanan biriyseniz östrojen hormonunuzu arttırmak için bir seçeneğiniz de kırmızı şarap tüketimi olabilir ancak alkol tüketiminin beyin fonksiyonlarınız ve sinir sisteminize olan olumsuz etkisi ile yoğun tüketilmesini önermemekteyiz. Alkol tüketiminin sınırlı olduğu takdirde kardiyovasküler sistemde oluşabilecek problemleri engelleyebileceği de düşünülmektedir.
Östrojen Eksikliği Nedir ve Neden Olur?
Östrojen eksikliği, östrojen seviyelerinin olması gerekenden az olması demektir. Henüz ergenliğe girmemiş ya da menopoza girmiş kadınlarda östrojen seviyeleri düşük olabilir. Ancak yine de her yaş grubundan kadında östrojen eksikliği görülebilir.
Östrojen eksikliği aşağıdaki durumlara bağlı olarak gelişebilir:
- Yoğun egzersiz yapmak
- Yemek bozuklukları ya da anoreksiya
- Turner sendromu
- Yaş
- Kronik böbrek hastalıkları
- Düşük işleyen hipofiz bezi
- Genetik bozukluklar
Östrojen eksikliği belirtilerini aşağıda sıralıyoruz: (1)
- Vajinada kayganlığın az olması sebebi ile cinsel birleşme sırasında acı hissedilmesi
- İdrar yolu enfeksiyonlarında artış
- Ruh hali değişiklikleri
- Düzensiz ya da atlayan adet döngüsü
- Sıcak basması
- Göğüslerde hassasiyet
- Baş ağrısı ve migren
- Depresyon
- Konsantre olmada zorluk çekme
- Yorgunluk, halsizlik
- Kemiklerin güçsüzleşmesi
- İnfertelite (kısırlık)