Vücudun normal fonksiyonlarını sürdürülebilmesi adına hangi vitaminlerin daha önemli olduğu konusundaki kafa karışıklığını, herkes gibi muhtemelen siz de yaşıyor olabilirsiniz.
Bu konu ile ilgili bilinen bir gerçek var ki, o da doğru vitaminleri, doğru miktarlarda tüketerek vücudun birçok normal fonksiyonuna katkıda bulunabileceğiniz. Fakat sağlığımızın normal seyrinin devamı için vücuda almamız gereken o kadar çok vitamin var ki, hangisini nasıl ve hangi durumlarda almanız gerektiği konusunda emin olamamanız gayet normal.
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var, vitamin eksikliği problemi ile karşı karşıya olup olmadığınıza kendiniz karar vermemelisiniz. Vitamin eksikliğinden muzdaripseniz eğer bir uzman kontrolünde bu eksikliği giderme yoluna gidebilirsiniz elbette. Bu sebeplerden ötürü, takviye gıda desteği almadan önce uzman bir doktora başvurmanız oldukça önemlidir.
Dengeli Beslenebilmek İçin İhtiyaç Duyulan Vitaminler
Bu grupta A vitamini, C vitamini ve E vitamini bulunur. Hücrelere zarar verme ihtimali olan serbest radikallere karşı bu vitaminleri içeren gıdaları yeterli miktarda tüketmelisiniz.
Beta karoten, A vitamini’ne dönüşür ve A vitamini günlük referans değeri olan 800 mcg tüketildiği zaman normal cildin ve normal görme yetisinin korunmasına katkıda bulunur. Bunlarla birlikte A vitamininin bir diğer katkısı bağışıklık sisteminedir. A vitamini bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna da katkıda bulunur.
A vitamini, kayısı, havuç, şeftali, ıspanak, domates gibi doğal kaynaklarda bol miktarda bulunur.
C vitamini özellikle kan damarlarının normal fonksiyonu için iyidir. Çünkü kan damarlarının normal fonksiyonu için gerekli olan normal kollajen oluşumuna katkıda bulunur. Ayrıca C vitamini, yorgunluk ve bitkinliğin azalmasına katkıda bulunur. Yoğun fiziksel egzersiz sırasında ve sonrasında bağışıklık sisteminin normal fonksiyonunun korunmasını destekler.
C vitamini, düzenli olarak vücuda alınması gereken bir vitamindir çünkü vücutta depolanabilen bir vitamin değildir. Bu nedenle kivi, çilek, domates, brokoli, greyfurt gibi zengin C vitamini kaynaklarını yeterli miktarlarda tüketmeniz ve vücudunuzun ihtiyacı olan C vitaminini sağlamanız uzmanlar tarafında da önemle tavsiye edilir.
E vitamini, birçok sağlıklı yağ kaynağında bol miktarda bulunur. Kuruyemişler, fıstık ezmesi, kabak çekirdeği ve ay çekirdeği, E vitamini içeren doğal kaynaklardan bazılarıdır.
B Vitaminleri
Hücre metabolizmasında önemli görevler üstlenen B vitamini’nin pek çok farklı türevi (çeşidi) bulunsa da bu vitaminler arasında B9 (folik asit), B12 ve B6 vitaminleri oldukça önemli vitaminlerdir.
B6 vitamini, vücutta birçok metabolizma üzerinde katkıda bulunabilmektedir. Vücudun dışardan besinlerle aldığı bir amino asit olan sistein sentezine katkıda bulunur. Normal enerji oluşum metabolizmasını, normal protein ve glikojen metabolizmasını destekler. Ayrıca normal kırmızı kan hücreleri oluşumuna katkıda bulunmasıyla da B6 vitamini oldukça önemlidir. Bağışıklık ve yorgunluk bitkinlik hissinin azalması için de iyidir. B6 vitamini bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna ve yorgunluk ve bitkinliğin azalmasını destekler. Bu nedenle en iyi seçeneğiniz B6 içeren besinlere yönelmektir. Balıkta, avokadoda, muzda, ette, yulafta ve birçok sebzede bulunur.
B12 vitamini de birçok metabolizmaya katkıda bulunmasıyla bilinir. Kan hücreleri için iyidir, çünkü B12 vitamini normal kırmızı kan hücresi oluşumuna katkıda bulunur. Peynirlerde, yumurtada, ette, sütte ve yoğurtta yani hayvansal kökenli gıdalarda bol miktarda bulunur.
Yaşlılar, vegan ve vejeteryanlar haricinde anemi hastaları da yeterli miktarda B12 tükettiklerinden emin olmak adına doktora başvurmalılar.
Folik asit (B9 vitamini) alımı, anne adayının folat düzeyini arttırır. Düşük folat düzeyi, fetüsün gelişiminde nöral tüp kusurları için bir risk faktörüdür. Faydalı etkinin alınabilmesi için gebelikten en az 1 ay öncesi ve 3 ay sonrasına kadar takviye olarak günlük 400 mcg folik asit alındığında sağlanacağı bilgisi verilir.
Yeşil yapraklı besinler, kuşkonmaz, kavun ve karpuz, çilek gibi besinlerde folik asit bol miktarda bulunur.
D Vitamini
D vitamini, D2 (ergokalsiferol) ve D3 (kolekalsiferol) olmak üzere bir kaç gruba ayrılır.
D vitamininin her formu insan vücudunda kullanıma uygun olmayabilir. Genelde kullanıma en uygun form D3’tür. Çünkü D3 vitamini hayvanların derilerinde güneş ile meydana gelen sentez sonucu bulunur.
D3 yiyeceklerde çok nadir bulunur. Hangi formu vücudunuza alırsanız alın, hepsinin hızlıca etkili bir forma dönüştürülmesi gerekmektedir.
D vitamini, çocuklarda normal büyüme ve kemik gelişimi için gereklidir. Kemikler, dişler ve kaslar için iyidir. D vitamini normal kemiklerin, normal kas fonksiyonunun ve dişlerin korunmasını destekler. Ayrıca bağışıklık için de iyidir çünkü bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur.
D vitamininin en önemli kaynağı güneştir, ancak özellikle plaza çalışanları için güneşi her zaman tenimizle buluşturmamız mümkün olmadığı için balıklara yönelebiliriz.
“D vitamini eksikliğinde ne olur?”sorusu oldukça yaygın olduğundan ve D vitamini, daima eksikliği görülme ihtimali olan bir vitamin olduğu için, takviye olarak tüketilmesi uzmanlar tarafından tavsiye edilebilmektedir.
K Vitamini
Yağda eriyen bir vitamin olan K vitamini, karaciğedeki protrombin gibi kanı pıhtılaştıran etkenlerin normal seviyedeki sentezine katkı sağlar. Bunun yanında normal kan pıhtılaşmasına yardımcı olur. Ayrıca kemikler için de iyi olan K vitamini, normal kemiklerin korunmasına katkıda bulunur.
Pişmiş ıspanak, balık yağı, yeşil yapraklı sebzeler, iyi birer K vitamini kaynaklarının en önemlileri arasında sayılabilir.
Bu Vitaminler Yemek Aracılığıyla mı Yoksa Takviye Olarak mı Vitamin Alınmalıdır?
Birçok diyetisyen, dengeli ve çeşitli bir beslenmeyle birlikte vitamin eksikliği ihtimalinin epey azaldığını savunur.
Ancak başta da belirttiğimiz gibi, vitamin eksikliklerinizi görmeniz adına bir doktora danışmanızı kesinlikle tavsiye ediyoruz. Sağlığınızın normal seyrinde devamı için gerekli olan en iyi yönlendirmeleri, doktorunuz sizden aldığı örneklere göre ve bu örneklerden elde edilen test sonuçlarına göre yapacaktır. Eğer bu testler sonucunda vücudunuzun ihtiyacı olan vitaminleri normal seviyede karşılayamadığınız görülürse, doktorunuz size çeşitli ve dengeli beslenmeniz gerektiği konusunda uyarıda bulunabilir ve uygun görmesi durumunda çeşitli ve dengeli beslenmenin yanında vitamin takviyesi önerebilir.
Bu gibi durumlarda, uzman görüşünü dinleyerek dışarıdan takviye gıda alımına yönelebilirsiniz.
