Yazı İçeriği ve Başlıkları
Kızılcık bitkisi ile meyvesi, eski yıllardan beri insanlar tarafından tüketilen süper besinlerden biridir. Genelde kızılcık kurusu, kızılcık marmelatı gibi soslar, kızılcık çayı, kızılcık suyu, kızılcık şerbeti gibi çeşitli içeçekler ya da olarak tüketilir. Ayrıca güveç gibi yemeklere veya tatlılara da eklenebilirler. Son derece besleyici kızılcık meyvesi aynı zamanda “süper besin” lakabını alacak kadar da faydalıdır.
Kızılcık Nedir?
Şeklinden dolayı, kızılcık kirazı olarak da bilinen bu meyve Kuzey Amerika’ya özgüdür. Kuzey Amerika, Şili ve Kanada’da 58.000 dönümlük tarım arazileri üzerinde yetiştirilirler.
Birçok insan, yüksek besin ve antioksidan içeriği nedeniyle kızılcıkların bir süper gıda olduğunu düşünmektedir. Araştırmalar, kızılcıklardaki besinlerin daha düşük idrar yolu enfeksiyonu (İYE) riskine, belirli kanser türlerinin önlenmesine, bağışıklık fonksiyonunun iyileşmesine ve kan basıncının düşmesine yardımcı olduğunu göstermektedir.
Kızılcık Faydaları Nelerdir?
Kızılcık meyvesi çeşitli antioksidan ve vitaminlerin kaynağıdır. Geçmişte, Yerli Amerikalılar kızılcıkları mesane ve böbrek hastalıkları için bir tedavi olarak kullanırken, İngiltere’den göç eden halk ise onları düzensiz iştah, mide şikayetleri, kan bozuklukları ve iskorbüt tedavisinde kullanmışdılar.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisi
Kızılcık, İYE’lerin geleneksel tedavi yöntemlerinden biridir. Bununla birlikte, kızılcığın İYE tedavisi üzerindeki etkilerine yönelik araştırmalar bazı çelişkili sonuçlar doğurmuştur.
Kızılcıklarda yüksek düzeyde antioksidan proantosiyanidin (PAC) bulunur ve bu da bazı bakterilerin idrar yolu duvarlarına yapışmasını önlemeye yardımcı olur. Bu şekilde, kızılcıklardaki PAC’ler enfeksiyonu önlemeye yardımcı olurlar. Bununla birlikte, 2015 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar takviye olarak üretilen kızılcık kapsüllerinin bunu başarabildiğini, ancak kızılcık suyunun aynı etkiye sahip olma olasılığının düşük olduğunu buldular. Bunun nedeni ise, bakteriyel yapışmayı önlemek için yüksek konsantrasyonda kızılcık özütü gerektirmesidir; ve ticari olarak satılan kızılcık suları bu kadar yüksek miktarda PAC içermezler (1).
Bununla birlikte, bir başka araştırmada kızılcık özünün hindistan cevizi yağından elde edilen kaprilik asit ve kekik esansiyel yağı ile birleştirmenin en yaygın bakteri escherichia coli’nin ortadan kaldırılmasına yol açtığını bulunmuştur.
Kardiyovasküler Hastalık Riskini Azaltır
Bazı kanıtlar, kızılcıklarda bulunan polifenollerin kardiyovasküler hastalık (CVD) riskini azaltabileceğini düşündürmektedir.
2019’da yapılan bir araştırmada, kızılcık takviyesinin CVD’ye ait risk faktörlerine etkisi olabileceğini bulunmuştur. Bu faktörlerden biri de kalp kasılması sırasında meydana gelen sistolik kan basıncıdır (2).
İncelemede ayrıca kızılcık takviyelerinin vücut kitle indeksini (BMI) azalttığı ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) veya “iyi” kolesterol seviyelerini iyileştirmeye yardımcı olduğu da bulunmuştur.
Farklı bir çalışmada ise, aşırı kilolu veya obezitesi olan 78 katılımcı incelenmiş ve her gün yüksek miktarda bitki bileşiği içeren düşük kalorili kızılcık içeceği tüketmenin, kan şekerini düzenlediği gözlemlenmiştir (3).
Kanseri Yavaşlatır
2016’da yapılan klinik çalışmalarda, kızılcıkların veya kızılcıklardaki bileşiklerin test tüplerindeki kanser hücreleri üzerinde yararlı etkileri olduğu ortaya koyulmuştur. Bu bulgular ise şunlardır (4):
- Kanser hücrelerinin ölümünü tetikleme
- Kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatma
- İnflamasyonu azaltma
Kanserli insanlar üzerinde testler sınırlı olmasına rağmen, bu bulgular standart tedavilerin yanı sıra bazı kanserlerin gelecekteki tedavisi için umut vaat etmektedir.
Besin Değerleri:
Yarım bardak doğranmış kızılcığın içeriğinde:
- 25 kalori
- 25 gram (g) protein
- 07 g yağ
- 2,35 g doğal şeker dahil 6,6 g karbonhidrat
- 2 g lif
- 4 miligram (mg) kalsiyum
- 12 mg demir
- 3 mg magnezyum
- 6 mg fosfor
- 44 mg potasyum
- 1 mg sodyum
- 05 mg çinko
- 7 mg C vitamini
- 5 mikrogram (mcg) folat DFE
- 35 uluslararası birim A vitamini
- 72 mg E vitamini
- 75 mcg K vitamini bulunur.
Kızılcıklar Önemli B Vitaminleri İçerir:
- B-1 vitamini (tiamin)
- B-2 vitamini (riboflavin)
- B-3 vitamini (niasin)
- B-6 vitamini
Kızılcık İyi Bir C Vitamini ve E Vitamini Kaynağıdır
C vitamini güçlü, doğal bir antioksidandır, hastalığa neden olan serbest radikallerin neden olduğu bazı hasarları engeller. Ayrıca C vitamini bitkilerden demir emilimini artırmaya yardımcı olur ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Yara iyileşmesi için kollajen üretiminin desteklenmesinde büyük rol oynar.
E vitamini, bağışıklık fonksiyonunda rol oynayan yağda çözünen bir antioksidandır. Bir kişinin serbest radikallerle ilişkili kronik durumları önlemesine veya geciktirmesine yardımcı olabilir, örneğin:
- Kalp hastalığı
- Kanser
- Katarakt
- Alzheimer hastalığı
- Artrit
