Yazar: Gül Kılıç
Sağlıklı beslenme düzeninin bir hayat tarzı haline gelebilmesi sürecinde kaçamak öğünün yeri çok tartışılan bir konu olsa da, kilo vermeyi desteklediği bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Özellikle duygusal yeme bozukluğu olan insanların bir anda sevdikleri yemekleri bırakmaları uzun süre diyet ve egzersiz yapabilmelerine engel olabilir. Bu noktada, sağlık sorunları yaşamadan bir geçiş süreci yaşamak adına, tüm sevilen yemekleri kesmek yerine yavaş yavaş ama emin adımlarla ilerlemek en verimli sonuçları doğuracaktır.
2014 yılında “Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics” de yayınlanan makaleye göre 12 ayrı vaka analiz edilmiştir. Kaçamak öğünlerin diyetteki etkileri incelenmiştir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara göre olumlu sonuçlar doğuran kaçamak öğün tekniğini uygulayan insanların kilo ve yağ oranlarında düşüş gözlenmiştir.
Kaçamak öğünlere diyet listesi içinde yer verme, kalori düşürme konusunda zorluk çeken insanlar için umut vericidir. Bu öğünler sağlıklı yaşam için gerekli olan dengeli bir beslenme programının devamlılığını sağlar ve motivasyonu yükseltir. Ancak, kaçamak öğünün de kendi içinde kuralları vardır ve bu kurallara uyulduğunda yoldan çıkmanız imkansız hale gelir!
Bazı zamanlar özellikle tatlı krizleri diyet programı için ciddi bir sorun haline gelebilir. Sağlıklı beslenmeyi hayat tarzı haline dönüştürme sürecinde bu krizlerin doğru yönetilmesi büyük önem taşıyor. Kişinin bedensel ve psikolojik özelliklerine uygun bir diyet programı hazırlanması ve kaçamak öğünlerin bu programa doğru bir şekilde eklenmesi etkili sonuçlar yaratıyor. Amaç hiçbir zaman yemek yemeyi kötülemek olmamalı, insanların kötü beslenme alışkanlıklarını istikrarlı bir şekilde değiştirmek olmalıdır!
Neden Kaçamak Öğün İhtiyacı Duyarız?
Aslında kaçamak öğün bizi zinde tutmak için önemlidir! Kaçamak öğün yapabilme özgürlüğü kişilerin diyet programlarını tamamen bir kenara bırakma riskini azaltır. Çünkü kişi beyninde, “nasıl olsa şu gün kaçamak öğün yapacağım” düşüncesi ile kendi iradesini sağlamlaştırabilir. Böyle bir kaçamak öğün gününün varlığını bilmek, kişiye kendisini daha iyi hissettirir.
Kaçamak Öğünde Ne Yapılmalıdır?
Kaçamak öğünde ne isterseniz yiyebilirsiniz. Kahvaltı olabilir, öğle yemeği olabilir ya da seçiminizi akşam yemeğinden yana kullanabilirsiniz. Ama elbette bütün bu öğünlerin hepsinde kaçamak öğün yapamazsınız. Bu öğünde özlediğiniz hangi yiyecek varsa onu tüketebilirsiniz. Buna içecekler ve tatlılar da dahil… Yüzünüzdeki gülümsemeyi görür gibiyiz!
Kaçamak Öğünde Ne Yapılmamalıdır?
Adı üstünde kaçamak “öğün”! Kaçamak “gün” değil!
Nasıl olsa artık yedim diye bunu bütün bir güne, haftaya, aya yayarsanız çok yanlış bir sürece adım atmış olursunuz. Ve motivasyonunuzu kaybedebilirsiniz. Böyle bir duruma düşmemek için bunu bir öğünle kısıtlamanız çok önemlidir.
Bu Süreçte Neler Oluyor?
Yapılan araştırmalara göre genelde, ilk üç ay aniden olur olmaz yiyecekleri tüketme isteği duymanız sık rastlanılan bir durumdur. Sonrasındaki 3-6 ay arası süreçte özlediğiniz şeyleri aşırı miktarda tüketme arzusu hissedebilirsiniz (hamburger, pizza, kebap, vb.). Bazı kişiler ise çok sağlıklı şeyler yeme isteği bile duymaya başlayabilir. Mesela, tavuk pilav yanına cacık inanılmaz bir heyecan yaratabilir, ya da fırında közlenmiş patlıcanla yapılmış yemek tarifleri bir anda ağzınızı sulandırabilir.
Altıncı aydan sonra çoğu insan (bazı kişilerde bu süre 3 aydan sonra da olabiliyor), kaçamak öğünü dışarıda tüketmeyi bırakıyor ve canı ne isterse evde yapmaya başlıyor. Bunun en büyük sebebi ise kişi evinde daha sağlıklı yemekler yapabildiğini fark ediyor. Belki 5 ay önce her zaman gittiği restoranda yediği kebap artık midesini şişiriyor, hatta sabaha kadar sancı çekiyor.
Bu Değişimin Sebebi Nedir?
Vücut, bu tür kaçamak öğünlerle dengelenmiş bir beslenme programında hiçbir şeyden yoksun kalmaz!
Süreç uzadı, etaplar arttı ama yavaş ve dengeli bir beslenme programına vücut uyum sağlamış oldu. Bir anda, hızla başlanan şok diyet programları büyük sağlık sorunları yaratabilir. Ama böyle bir beslenme planında dengeli ve metabolizmaya uyumlu bir diyet kendiliğinden oluşmuş oldu.
Örneğin, evinizde yemeklerinize koyduğunuz yağı ve tuzu azalttınız. Çaya ya da kahveye koyduğunuz şekeri yavaş yavaş düşürdünüz. Nasıl olsa kaçamak öğünüm var diye olası bir diyet bozma düşüncesinden uzaklaştınız. Bu sayede güzel bir süreç geçirmiş oldunuz.
Unutmayın! Zayıflamak için uğraşıyorsanız kaçamak öğün haftada bir kez yapılan bir şeydir. Ve bunu yapmanız kurallara uyduğunuz sürece sağlıklıdır.
