Yazı İçeriği ve Başlıkları
- Yaban Mersini Faydası ve Besin Değerleri
- Diğer Potansiyel Faydaları
- Beslenme Rutinime Yaban Mersinini Nasıl Eklerim?
- Etkili Dozajlar ve Potansiyel Yan Etkiler
Yaban mersini (vaccinium myrtillus) Kuzey Avrupa’ya özgü küçük, mavi meyvelerdir. Görünüşe göre Kuzey Amerika yaban mersini ile çok benzer oldukları için genellikle Avrupa yaban mersini olarak adlandırılırlar. Yaban mersini meyvesi, Ortaçağ’dan beri tıbbi amaçlar için kullanılırken, meyvenin kendi suyu geleneksel olarak keten ve kağıt boyamak için kullanılmıştır. Günümüzde, düşük kan şekeri ve kolesterol seviyelerine kadar çeşitli sağlık yararlarıyla anılmaktadır.
Yaban Mersini Faydası ve Besin Değerleri
Çoğu orman meyvesi gibi, yaban mersini özü de besin açısından zengin bir meyvedir. Yaklaşık %85 su ve iyi miktarda manganez ve C vitamini ve K vitamini içerir. Vücudunuzu hasara ve hastalığa karşı korumaya yardımcı olan yararlı bitki bileşikleri olan antioksidanlar açısından da zengindir. Yaban mersini besin değerini şu şekilde gösterebiliriz (1):
| Elyaf | 4 g |
| C Vitamini | günlük ihtiyacın %24’ü |
| K Vitamini | günlük ihtiyacın %36’sı |
| Manganez | RDI’nın %25’i |
Araştırmalar, yaban mersini de dahil olmak üzere meyvelerin en yüksek antioksidan seviyelerine sahip gıdalar arasında olduğunu göstermektedir. Yüksen oranda C vitamini ve fenolik asitler içerir. Özellikle kırmızı, mor ve mavi meyvelere renklerini veren güçlü flavonoid antioksidan olan antosiyanin açısından da iyi bir kaynaktır. Antosiyaninlerin bu meyvelerin yararlarının çoğundan sorumlu olduğu düşünülmektedir. (2)
Yaban mersini özü faydalarına 3 maddede daha yakından bakalım.
1 – Taze Yaban Mersini Enflamasyonu Azaltır
Yaban mersini, birçok hastalığın temel nedeni olduğuna inanılan iltihapla savaşmaya yardımcı olabilir. Bu yaban mersini faydası, anti-enflamatuar özelliklere sahip antioksidanlar olan antosiyanin içermesiyle alakalıdır.
4 haftalık küçük bir çalışmada, günde 330 ml yaban mersini özü içmenin, 15 iltihaplanma belirtisini önemli ölçüde azalttığını gözlemlenmiştir.
2 – Kan Şekeri Seviyesini Düşürebilir
Yaban mersini, tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri seviyelerini düşürmek için kullanılması açısından oldukça popüler bir bitkisel ilaçtır. Uzmanlar, bazı kan şekerini düşüren ilaçlara benzer şekilde, meyvelerinde bağırsaklarınızdaki karbonhidratların parçalanmasını ve emilimini önlediğine inanırlar.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, meyvedeki antosiyaninlerin, şekerin kanınızdan hücrelere taşınmasına yardımcı olmak için gerekli bir hormon olan insülin salgılanmasını da uyarabileceğini düşündürmektedir. (3)
3 – Kalp Sağlığını İyileştirebilir
Yaban mersini kalp sağlığınız için fayda sağlayabilir. Bunun nedeni, kan pıhtılarının oluşumunu önlemeye yardımcı olan ve kalp krizi ve inme riskinizi azaltan K vitamini açısından zengin olmasıdır. Araştırmalar ayrıca bu meyvedeki spesifik antosiyanin karışımının kan basıncını düşürmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
8 hafta süren bir çalışmada, yaban mersini özü de dahil olmak üzere çeşitli meyvelerin bir karışımını alan 35 kişi, günlük trombosit fonksiyonunda, kan basıncında ve HDL (iyi) kolesterol seviyelerinde iyileşme yaşamışlardır.
Diğer Potansiyel Yaban Mersini Özü Faydaları
Beyin fonksiyonlarını iyileştirebilir: Toz yaban mersini takviyelerinin, yaşlı erişkinlerde uzun süreli olarak çalışma belleklerinde iyileşme sağlayabileceği düşünülmektedir.
Bakterileri öldürebilir: Çalışmalar, Salmonella ve Staphylococcus aureus gibi potansiyel olarak zararlı bakterilere karşı antimikrobiyal etkilere sahip olabileceğini göstermektedir.
Ülseratif kolit (UC) semptomlarını iyileştirebilir: 13 kişide yapılan bir araştırmada, günlük yaban mersini özü takviyesinin UC’li kişilerde kolon ve rektumun kronik iltihaplanmasını azalttığı bulunmuştur.
Yaban Mersini Özü Nasıl Kullanılır?
Öğünlerinize yaban mersini eklemenin birçok yolu vardır. Bu meyve oldukça yoğun bir tada sahiptir. Yaban mersini kurusu veya taze yaban mersinini kendi başına yiyebilir veya içeceğiniz içine ekleyerek tüketebilirsiniz.
Örneğin, dondurulmuş yaban mersini alarak buzluğunuza atın! Sonrasında krep ve keklerinize ekleyebilirsiniz. Ayrıca smoothielere, yulaf ezmelerine, salatalara ve yoğurtlara çok yakıştığını belirtmek gerekir. Yaban mersinleri ayrıca, reçel yapmak için kullanılabilirler.
Yaban mersini özü içeren gıda takviyeleri de, bu meyveyi tüketmeniz için alternatif bir yoludur.
Yaban Mersini Özü Yan Etkileri
Yaban mersini, uygun miktarlarda tüketildiğinde çoğu insan için güvenlidir. Bununla birlikte, bazı takviyelerle alınan daha yüksek dozlar, özellikle uzun süre alındığında sorun yaratabilir.
Belirtilen doz aşıldığında kanama bozukluğu olan veya kan inceltici ilaçlar alan kişilerde kanama riskini artırabilir. Ayrıca, kan şekeri düşürücü ilaçlarla beraber tüketildiğinde kan şekeri seviyelerinin gereğinden fazla düşmesine neden olabilirler.
Yaban mersini özü içeren takviyeler, hamile veya emziren kadınların yanı sıra çocuklar için güvenli olmayabilir. Bazı ilaçlarla da etkileşime girebilirler, bu nedenle rutininize eklemeden önce doktorunuza danışmanız tavsiye edilir. Ayrıca bu meyvenin yaprağı çayı bitkisel bir ilaç olarak kullanılmasına rağmen, yaprakları zehirli olarak kabul edilir ve uzmanlar tarafından önerilmez.
Sınırlı sayıda çalışma yapıldığı için en etkili dozun belirlenmesi zordur. Yine de, çoğu çalışmaya göre 50 gram taze yaban mersini ile 500 mg yaban mersini takviyesi arasında herhangi bir yerde tüketebileceğiniz düşünülür.
